Tokom 1940-ih godina, animacija je doživela veliki tehnološki i kreativni razvoj, postavljajući temelje za dalji napredak u industriji zabave.
Iako su decenije koje su prethodile ovom periodu već bile obeležene značajnim pomacima u animaciji, 1940-e su predstavljale ključnu prekretnicu koja je donela nove tehničke inovacije i bogatiji kreativni izraz, pod uticajem kako globalnih događaja, tako i promena u samoj industriji.
Tehnički napredak u produkciji animacije
Tehnološki razvoj animacije u ovom periodu bio je ključan za njenu dalju evoluciju. Nakon što je Walt Disney 1937. godine predstavio prvi dugometražni animirani film „Snežana i sedam patuljaka“, industrija je postala svesna potencijala animacije kao ozbiljnog medija za pričanje priča. Tokom 1940-ih, animacija je postala sofisticiranija, sa značajnim usponima u tehnici animiranja, bojenju i zvučnim efektima.
Jedan od najvažnijih tehnoloških pomaka desio se 1940. godine, kada je Disney razvio sistem tzv. „Multiplane Camera“, koji je omogućio stvaranje dubinskog efekta u animaciji. Ovaj sistem je omogućio umetnicima da kreiraju složene scenske kompozicije, stvarajući tako realističniji i dinamičniji izgled filmova.
Pored toga, animacija je postajala sve brža i efikasnija zahvaljujući unapređenju tehničkih uređaja i radnih procesa, kao i počecima korišćenja računara za prepoznavanje i ispravljanje grešaka u animiranim sekvencama, što je omogućilo veće preciznosti u animaciji likova.
Uticaj Drugog svetskog rata na teme i stilove
Drugi svetski rat imao je dubok uticaj na industriju animacije, ne samo na način proizvodnje filmova, već i na teme koje su bile obrađivane. Mnoge animacije tog doba imale su političke i propagandne ciljeve. Animirani filmovi su postali moćno oružje u rukama vlada koje su ih koristile za širenje ratne propagande, mobilizaciju javnosti, ali i u obrazovne svrhe.
Kreativni skok i najznačajniji filmovi
Pored tehničkih inovacija, 1940-e godine su bile vreme u kojem su se pojavili filmovi koji su oblikovali samu industriju animacije. Iako je rat stvorio specifične okolnosti, mnogi filmovi tog perioda obeleženi su izrazitim kreativnim pomacima i visokom umetničkom vrednošću.
Jedan od najistaknutijih filmova iz ovog perioda je Fantasia (1940), koji je bio potpuno nov pristup animaciji. Sa prelepim simfonijskim muzikalnim sekvencama, ovaj film je pokazao kako animacija može biti umetnost u pravom smislu te reči. Fantasia je bila, iako komercijalno neuspešna u trenutku izlaska, ključna za dalji razvoj industrije, jer je pokazala potencijal animacije kao umetničkog izraza i obogatila kreativne horizonte.
Takođe, Pinokio (1940) i Dumbo (1941) su filmovi koji su postavili standarde u naraciji, karakterizaciji i vizuelnoj estetici. Diznijevi filmovi iz ovog perioda nastavili su da koriste napredne tehnike animacije, ali i tematski su obrađivali univerzalne vrednosti poput prijateljstva, hrabrosti i samopouzdanja, što je omogućilo filmovima da prežive decenijama.
1940
Fantasia (1940)
„Fantasia“ – dugometražni animirani film koji je proizveo i distribuirao Walt Disney Productions. Ovaj film je poznat po tome što je bio inovativan i pionirski u upotrebi animacije, muzike ( spojio klasičnu muziku i animaciju) i tehnoloških dostignuća tog vremena. Kreirajući film koji je bio istovremeno edukativan i zabavan, kao i ozbiljan poduhvat u filmskoj industriji. Film ne prati jednu kontinuiranu radnju, već je to serija različitih priča povezanim kroz muziku.
Pinocchio (1940)
Dugometražni animirani film studija Walt Disney, zasnovan na istoimenoj knjizi italijanskog pisca Carla Collodija. Pinocchio je prepoznat kao jedan od najvažnijih i najlepših filmova u istoriji animacije, prepun emotivnih trenutaka, fascinantne muzike, prelepe animacije i snažne moralne poruke.
Tom and Jerry: Puss Gets the Boot (1940)
Prva epizoda u legendarnom animiranom serijalu Tom i Džeri, koji su kreirali William Hanna i Joseph Barbera za MGM. Ova epizoda je premijerno prikazana 10. februara 1940. godine i označila je početak jednog od najpoznatijih i najdugotrajnijih animiranih serijala u istoriji. Ova epizoda je postavila temelje za sve kasnije avanture Toma i Džerija, u kojima se često pojavljuju dinamika mačke i miša, uz komedije, potkovane specifičnim humorom, dinamičnom akcijom i animacijama koje su postale prepoznatljive i za koje je serija postala poznata. Tom i Džeri su tokom 1940-ih godina stekli ogromnu popularnost, a njihova dinamika postala je jedan od ključnih faktora uspeha serije koja je trajala decenijama, osvojila brojne nagrade i ostala ikona pop kulture.
Mr. Mouse Takes a Trip (1940)
Film je živahno oslikan, sa veselim i dinamičnim animacijama koje privlače pažnju najmlađih gledalaca. Ovaj film pruža zabavu, ali i edukativnu vrednost, jer decu uvodi u osnovne pojmove saobraćaja, prijateljstva i istraživanja sveta. Idealno je za celu porodicu, a posebno za predškolsku decu.
Mad Hatter (1940)
Animirani film koji je proizveden od strane studija Columbia Pictures, pod brendom Screen Gems (Sid Marcus). Ovaj film je deo serije koja je postala poznata po svojim humorističkim i fantastičnim pristupima likovima i temama, često inspirisanim popularnim pričama i književnim delima. Mad Hatter je deo šireg trenda animacija koje su u to vreme koristile poznate likove i priče kako bi stvorile komične i često bizarne prikaze, a animacija studija Columbia/Screen Gems bila je specifična po svom specifičnom stilu i humoru, koji se kasnije često koristio u drugim animiranim projektima.
The Adventures of Superman – Avanture Supermena(1940)
Prvi animirani film o Supermanu, jednostavno nazvan Superman, premijerno je prikazan 1941. godine. Ovaj film je bio deo je serije koju je producirala Fleischer Studios, poznata po svom pionirskom radu u animaciji. Film je bio značajan jer je predstavio Supermanov karakter u animiranom formatu, a sam film i animacija su bili izuzetno napredni za to vreme, s detaljnim i dinamičnim prikazima akcije koji su postavili standarde za buduće animirane superheroje. Film iz 1941. godine postavio je temelje za kasniji razvoj Supermanovih animacija. Ovaj animirani film je bio ključan u širenju popularnosti Supermana, jer je lik postao temelj za brojne stripove, filmove i televizijske serije koje su usledile u narednim decenijama. Superman je tako postao jedan od najpoznatijih i najtrajnijih superheroja u pop kulturi.
The Bookworm Turns (1940)
Animirani kratki film u kojem kombinacija književnih likova – Poe-ova Vrana, intelektualni Knjiški crv i transformativna nauka Doktora Džekila – stvara nadrealnu, smešnu situaciju koja kombinuje teme identiteta, transformacije i apsurda. To je zabavan pogled na klasične književne likove, zamišljajući šta bi se desilo da su se sreli u nekom čudnom, animiranom svetu.
The Milky Way (1940)
Animirani kratki film koji prati avanture tri mačića. Film je zabavan i apsurdan, koristeći kombinaciju komičnih elemenata i fantastične atmosfere. Kroz priču o mačićima koji u potrazi za mlekom stižu do Mlečnog puta, film nudi i elemente maštovitosti, dok istovremeno istražuje klasične animirane tropove iz tog perioda.
Knock Knock – Pera detlić (1940)
Film je odličan primer slapstick komedije, s puno komičnih nesreća i neuspelih pokušaja, a likovi kao što su Andy Panda i Pop često se nalaze u situacijama koje izazivaju smeh kroz svoje neobične reakcije i pokušaje rešavanja problema.
1941
Dumbo
Jedan od najpoznatijih dugometražnih animiranih filmova Walta Disneya, prati emotivnu priču o malom slonu sa krilima koji se bori sa svojim nespretnostima, ali uz pomoć ljubavi i prijateljstva uspeva da pronađe svoju unutrašnju snagu i postane simbol hrabrosti, snage i prihvatanja različitosti, čineći ovaj film bezvremenskim klasikom animirane kinematografije.
Canine Caddy (1941)
Animirani film u kojem Pluto postaje caddy (nosilac opreme) za Mikija na golf terenu. U filmu, Mickey pokušava da odigra savršen golf, dok Pluto nesvesno postaje ključni „asistent“, što dovodi do niz komičnih situacija. Film se bazira na slapstick humoru, gde Pluto, iako nije svestan, svojim nespretnim ponašanjem često stvara zabavne probleme. Ovaj film je tipičan primer Disneyjeve zabavne dinamike između Mickeyja i njegovih prijatelja, sa puno šarmantnih trenutaka i zabave.
The Midnight Snack (1941)
animirani kratki film, drugi u seriji Tom and Jerry. Film je proizveden u Technicoloru, a premijerno je prikazan 19. jula 1941. godine u bioskopima. Film je producirala Fred Quimby, a režirali su ga William Hanna i Joseph Barbera, uz muzički nadzor Scotta Bradleya. Ovaj crtani film je značajan jer je označio drugi susret Toma i Jerryja. Ovaj film je postavio temelje za kasniji uspeh Tom and Jerry serije, koja je postala jedna od najpoznatijih i najvoljenijih animiranih franšiza.
Rookie Revue (1941)
Animirani kratki film iz serije Looney Tunes, koji se bavi vojnim životom kroz niz komičnih scena i parodija. Smješten na vojnu bazu, film se sastoji od niza „random“ gegova i situacija, koji humoristički prikazuju vojnu obuku i svakodnevni život vojnika. Film je bogat humorom i slapstick komedijom, karakterističnim za animacije tog vremena. Cele situacije u filmu predstavljaju humorističke, često apsurdne prikaze vojne obuke i života, koristeći slapstick stil animacije i uobičajenu komičnu dinamiku koju su gledatelji obožavali u tom periodu. Rookie Revue je odličan primer kako su Looney Tunes filmovi iz 1940-ih kombinovali kreativnu animaciju sa duhovitim, ponekad besmislenim, gegovima koji su ostavili snažan utisak na publiku.
The Little Whirlwind (1941)
Animirani kratki film, deo serije o Mikiju Mausu, premijerno prikazan 14. februara 1941. godine, a distribuiran od strane RKO Radio Pictures. Ovo je bio 110. kratki film u seriji o Mikiju Mausu i prvi koji je objavljen te godine. Kratki film prati Mikijeve pokušaje da pomogne Mini sa radovima u dvorištu, uprkos prisustvu nekoliko vrtloga koji mu prave probleme.
The Reluctant Dragon (1941)
Polu-animirani film koji kombinuje animaciju i live-action, gde se prikazuje proces stvaranja animiranih filmova u Disney studiju. Kod nas je preveden kao Ser Žile i snebljiva aždaja.
Officer Pooch (1941)
Animirani kratki film iz produkcije Warner Bros. Radnja filma se fokusira na humorističke situacije koje nastaju usled neuspelih pokušaja malog psa da uhvati mače, kao i na akciju Oficira Poocha, koji dolazi da reši situaciju i spasi dan. Ovaj film je deo šire tradicije animiranih filmova tog perioda, u kojima se često prikazivao humor kroz sukobe između životinjskih likova, sa snažnim naglaskom na komične nesreće i neobične intervencije koje rešavaju problem na duhovit način.
Abdul the Bulbul Ameer (1941)
Film se oslanja na parodiju i komične elemente, a kroz likove Abduhla i Ivana, kao i njihov sukob, prikazana je klasična borba između „dobrog“ i „lošeg“ junaka, sve uz karakterističnu komičnu dinamiku.
The Prospecting Bear (1941)
Animirani kratki film iz produkcije Warner Bros. u kojem se pojavljuje lik Barney i njegov preopterećeni tovarni magarac, koji su na ekspediciji u potrazi za zlatom. Film se odvija u planinskim predelima, gde Barney primeti zlatne kestenove, a potom otkriva čitavu pećinu ispunjenu zlatom. Film je klasičan primer Warner Bros. humora, u kojem su likovi u preteranim situacijama, a animacija je brza i dinamična. Kroz Barneyjeve pokušaje da iskoristi svoje otkriće, film se bavi temama pohlepe, preterivanja i komičnih nesreća koje nastaju zbog tih osobina. Ovo je jedan od mnogih kratkih filmova u kojima su životinje i ljudi prikazani u humorističkim, često apsurdnim scenama, koje su postale zaštitni znak Warner Bros-ovih produkcija.
The Little Mole (1941)
Kratki animirani film koji prati priču o mladom krtici, čiji naivni pogled na svet drastično menja prodaja naočara koje mu nudi sumnjiva lasica. Film istražuje teme naivnosti, promene percepcije i uticaja drugih na naš pogled na svet. Kroz komične situacije koje nastaju usled krticinog novog vida, priča se bavi i apsurdnostima života, kao i posljedicama uplitanja nepoštenih likova (kao što je lasica) u život naivnog protagonista. Ovaj animirani film je, kao i mnogi drugi iz tog perioda, pun duhovitih trenutaka, sa naglaskom na humor i moralne pouke koje su bile uobičajene za animirane kratke filmove tog vremena.
The Alley Cat (1941)
Animirani kratki film koji je izdavač Metro-Goldwyn-Mayer (MGM). Film je režirao Hugh Harman, a radnja se fokusira na dva karaktera, Butcha, crnog uličnog mačka, i Toodles Galore, lepu belu mačku iz bogate porodice, koji su kasnije postali ponavljajući likovi u seriji Tom and Jerry.
The Goose Goes South (1941)
Animirani kratki film koji prati avanture jedne patuljaste guske koja, za razliku od svojih rođaka, ne leti ka jugu sa ostalim guskama. Umesto toga, ona pokušava da stopira. Film je prepun komičnih, apsurdnih trenutaka i duhovitih scenarija, što je tipično za animacije tog perioda. „The Goose Goes South“ koristi humor, regionalne šale i igru sa jezikom, stvarajući zabavu koja se oslanja na prepoznatljive karaktere i stereotipe.
Little Cesario (1941)
Animirani kratki film koji prati priču o porodici pasa svetog Bernarda, koji žive visoko u Alpima. Svi psi su poznati po tome što su spasili mnoge živote, osim malog Cesaria, koji je sićušan i nije baš najbistriji. Film prikazuje kako psi kreću na posao, dok nespretni Cesario stalno smeta glavnom psu, Big Alexanderu. Film je humoristički prikaz tradicionalnih pasa svetog Bernarda, koristeći lik Cesaria kao simpatičnu, ali nespretnu figuru koja na kraju, uz svoju hrabrost, postaje junak. Kroz ovu zabavnu priču, film istražuje teme nespretnih, ali srčanih likova koji na kraju dokažu svoju vrednost, a sve je to upakovano u klasičnu animiranu formu s puno komičnih i avanturističkih elemenata.
The One-Man Navy (1941)
Animirani kratki film koji prati lik Gandy Goose, koji je odbijen od strane američke mornarice tokom Drugog svetskog rata zbog svoje nesposobnosti. Ovaj crtani film je primer zabavne animacije iz perioda Drugog svetskog rata, u kojoj je humor često bio usmeren na preterivanje, apsurdne situacije i patriotizam, sve u cilju zabave, ali i podrške ratnim naporima.
7 Wise Dwarfs (1941)
Animirani kratki film koji koristi likove iz bajke o Snežani i sedam patuljaka. Film je deo šireg napora Walt Disney produkcije da koristi popularne likove za širenje patriotizma i podsticanje finansijske podrške kroz ratnu štednju, kao i promociju kupovine ratnih obveznica i prenelo ozbiljnu poruku o važnosti finansijskog doprinosa ratnom naporu.
Woody Woodpecker – Pera detlić (1941)
Animirani film u kojem Woody Woodpecker pokazuje svoju tipičnu divlju i nekontrolisanu prirodu, što dovodi do comičnih problema i nesreća. Film je odličan primer Woody Woodpeckerovog stila komedije, sa mnogo humora, nesrećnih situacija i neobičnih likova, koji je postao zaštitni znak ovog simpatičnog, ali nespretnog detlića.
Pantry Panic (1941)
Animirani kratki film u kojem Woody Woodpecker odbija da migrira na jug sa svojim prijateljima pticama, uprkos upozorenju da dolazi zimska oluja. Ignorišući upozorenja, Woody odlučuje da ostane i nastavi sa svojim svakodnevnim aktivnostima, uključujući plivanje. Međutim, čim svi ptice odu na jug, zima iznenada dolazi, i hladnoća postaje toliko oštra da Woodyjevo omiljeno plivalište odmah zaleđuje. Film je karakterističan za Woody Woodpeckerove avanture, u kojima je često suočen sa izazovima i neprijateljima, ali uvek koristi svoje pametne i smešne trikove da izađe iz svake situacije. „Pantry Panic“ kombinuje humor, slapstick akciju i tipičnu drsku ličnost Woodyja, koja je postala zaštitni znak ovog popularnog lika.
The Screwdriver (1941)
Woody Woodpecker pokazuje svoju tipičnu nestašnu prirodu, ovog puta u ulozi vozača. Film počinje scenom u kojoj Woody vozi kroz prirodu na svoj način, potpuno ignorirajući saobraćajna pravila i izazivajući haos oko sebe. Puno brzih, komičnih scena, humora i, naravno, apsurdnih situacija, čine „The Screwdriver“ klasičnim delom Woody Woodpecker serijala.
1942
Bambi (1942)
Dugometražni animirani film, delo Walta Disneya, poznat po realistično prikazanoj prirodi, ali i dubokom emotivnom sadržaju koji istražuje teme ljubavi, gubitka, prijateljstva i odrastanja, čineći ga jednim od najdirljivijih i najuticajnijih animiranih filmova svih vremena.
The Wacky Wabbit (1942)
Crtani film iz produkcije Warner Bros u kojem se pojavljuje jedan od najpoznatijih likova animacije, Bugs Bunny. „The Wacky Wabbit“ je još jedan od mnogobrojnih klasičnih Looney Tunes crtanih filmova, koji prikazuje tipični odnos između Bugs Bunnyja i Elmera Fudda, sa puno komičnih preokreta i zagonetnih trenutaka koji su obeležili ovu popularnu seriju.
Wacky Blackout (1942)
iz serije Looney Tunes, koji se bavi temom rata kroz humoristički prikaz životinja na farmi koje se pripremaju za rat. Film je sastavljen od niza sketčeva koji prikazuju različite životinje kako učestvuju u aktivnostima vezanim za ratne napore, kao što su obuke, priprema hrane i zaštita od napada. Ovaj crtani film je deo šireg napora studija Warner Bros. da pruži zabavu i podršku ratnoj industriji tokom Drugog svetskog rata, koristeći svoj prepoznatljiv humor i animaciju. Iako se film bavi ozbiljnom temom rata, kroz satirične skice i duhovite situacije, Looney Tunes likovi poput zečeva, krava i drugih farmskih životinja prikazani su u komičnim, pa čak i apsurdnim situacijama, što je činilo crtani film pristupačnim i zabavnim, a istovremeno slalo poruku o važnosti domaće podrške i ratne mobilizacije.
Saludos Amigos (1942)
Deo napora za jačanje američko-latinskoameričkog kulturnog razumevanja tokom Drugog svetskog rata. Kroz seriju animiranih segmenata, uključujući „Pedro“ i „The Three Caballeros“, film prikazuje vibrantnu latinskoameričku kulturu, običaje i pejzaže, koristeći likove poput simpatičnog aviona Pedra i popularnih junaka poput Pindora, Josea Carioca i Donald Dafa, kako bi stvorio most između dva kontinenta i približio latinskoameričke i američke publike, čineći ga važnim kulturnim i političkim projektom tog vremena.
Mickey’s Birthday Party (1942)
U filmu, Mickey poziva svoje prijatelje, uključujući Minie, Donalda, Goofyja i Plutoa, na proslavu, ali stvari brzo izlaze iz kontrole. Iako svi žele da mu prirede iznenađenje, dolazi do niza komičnih nesreća i nesporazuma tokom priprema za zabavu. Film je veselo i duhovito ostvarenje, prepun slapstick humora, u kojem likovi pokušavaju da izbegnu probleme, ali sve to samo doprinosi zabavi i haosu na Mickeyjevom rođendanu.
Foney Fables (1942)
Animirani kratki film iz serije Merrie Melodies koju je proizveo Warner Bros. Ovaj film je poznat po tome što je u njemu korišćena parodija na poznate bajke i fable, prikazujući ih na humoristički način. Film je deo šire tradicije Merrie Melodies serije, koja je često parodirala popularne teme i žanrove iz književnosti, te je na zabavan način obradila ozbiljne ili poznate priče, stvarajući tako komične i često nonsensne interpretacije.
Sky Trooper (1942)
Animirani film u kojem Donald Duck napokon dobija priliku da poleti kao vojni pilot, ali ubrzo shvata da stvarnost nije onakva kakvu je očekivao. Film je tipičan za Diznijevu animaciju tog perioda, u kojoj je kombinovana komična situacija sa ratnom tematikom, tipičnim slapstick humorom i Donalduvom karakterističnom frustracijom i nespretnošću. „Sky Trooper“ je zabavan prikaz Donalda kao vojnog pilota, koji pokazuje kako ni najmanji izazovi, poput vožnje avionom, nisu izuzetak za ovog nespretnog, ali voljenog lika.
Donald’s Decision (1942)
Kratki animirani film koji koristi humor i karakteristike Donalda Ducka kako bi promovisao kupovinu ratnih obveznica tokom Drugog svetskog rata. U filmu, Donald je suočen sa unutrašnjom borbom između svog „dobrog“ anđela i „lošeg“ đavola, koji ga savetuju na različite načine. Film je primer propagandne animacije koja je bila popularna tokom Drugog svetskog rata, kada su studio Walt Disney i drugi producenti koristili svoje likove da podstaknu javnost da podrži ratne napore, bilo kupovinom obveznica, bilo podrškom vojnim naporima na druge načine. Film se koristi likom Donalda, koji je već bio prepoznatljiv i voljen, kako bi na zabavan način prenio važnu poruku o patriotizmu i odgovornosti.
All Together (1942)
Kratki animirani film u kojem se svi poznati Diznijevi likovi pojavljuju u paradi kako bi podstakli kupovinu ratnih obveznica tokom Drugog svetskog rata. Kao i mnoge druge animacije tog perioda, „All Together“ koristi humor i živopisne likove kako bi privukao pažnju, istovremeno promovišući ozbiljan društveni cilj – podršku kupovini ratnih obveznica, što je bio ključni način finansiranja vojnog napora tokom Drugog svetskog rata.
Case of the Missing Hare (1942)
Animirani kratki film u kojem se Bugs Bunny sukobljava sa Ala Bahma, čudnim iluzionistom. Klasičan primer humorističkog sukoba između Bugs Bunny-a i njegovih neprijatelja, u kojem su protagonisti često uključeni u seriju komičnih i slapstick situacija. Film se oslanja na Bugov šarm, njegovu pametnost i sposobnost da pobedi svoje protivnike na zabavan i često neočekivan način.
The Hollywood Matador (1942)
Woody Woodpecker ulazi u svet borbe s bikovima, ali na svoj karakterističan, komičan način. Film se otvara sa scenom velikog borbe sa bikovima koja se dešava u areni, sa punim tribinama i uzbuđenim posetiocima koji nestrpljivo čekaju ulazak boraca. „The Hollywood Matador“ koristi tipičan Woody Woodpecker humor, gde je njegov brzi um i ludački pristup uvek izlaz iz svake opasnosti. Ovaj film, kao i mnogi drugi u seriji, daje puno humora, brzih komičnih scena i nadrealnih situacija koje su karakteristične za Woodyjeve avanture.
Ace in the Hole (1942)
Animirani film u kojem Woody Woodpecker pokazuje svoju uobičajenu želju za avanturom i nespretnošću, ali u vojnom okruženju, tačnije na vojnoj vazduhoplovnoj bazi. Woody, koji radi kao konjušar, žudi za tim da upravlja avionom. Njegova strast prema letenju biva podstaknuta zvucima aviona koji kruže oko njega, zbog čega je odlučan da i on postane pilot. Ovaj film je još jedan odličan primer slapstick komedije u kojoj Woody svojim komičnim nesrećama i impulsivnim ponašanjem dovodi stvari do haosa, ali uvek na duhovit način.
The Loan Stranger (1942)
Komična animacija u kojoj Woody Woodpecker koristi svoj karakteristični humor i lukavstvo da se izvuče iz nevolja, čineći svaki trenutak zabavnim i punim iznenađenja.
1943
The Winged Scourge (1943)
Edukativni animirani film proizveden od strane Warner Bros u okviru serije Warner Bros. Cartoons. Film je deo rata-motivisanih edukativnih filmova koje su proizvodile različite studije tokom Drugog svetskog rata. Specifično, The Winged Scourge se bavi temom malarije i načinima kako se boriti protiv ove opasne bolesti. Film je, kao i mnogi drugi animirani filmovi iz tog perioda, imao jasan obrazovni cilj, a osim što je bio informativan, u njemu se koristi animacija kako bi se ozbiljna tema prikazala na lakši i zabavniji način. Kroz dinamične i slikovite scene, The Winged Scourge je nastojao da podstakne ljude na akciju, podižući svest o opasnostima malarije i nužnosti preduzimanja zaštitnih mera.
Donald Duck – „Der Fuehrer’s Face“ (1943)
Film prikazuje Donalda koji se nalazi u imaginarnom totalitarnom društvu zvanoj „Nutziland,“ gde mora da trpi sve aspekte nacističkog života. Film je bio parodija na nacistički režim i život pod totalitarnim vlastima, prikazujući kroz humor i satiru ozbiljne posledice življenja pod takvim režimom. Na kraju, film šalje jasnu poruku o prednostima slobodnog društva, jer Donald, nakon buđenja, sa olakšanjem shvata da je njegova realnost mnogo bolja od onog što je doživeo u svom košmaru. „Der Fuehrer’s Face“ je bio vrlo uticajan i osvojio je Oskara za najbolji animirani kratki film, postavši značajan alat u američkoj ratnoj propagandi.
Chicken Little (1943)
Animirani kratki film koji je producirao Walt Disney Produkcija, a prvi put je prikazan 1943. godine. Chicken Little iz 1943. godine je, iako inspirisan tradicionalnom pričom, bio prilagođen ratnim okolnostima i proizvodima tog perioda, sa naglaskom na humor, optimizam i nadmašivanje nesigurnosti kroz smeh.
The Winged Scourge (1943)
Edukativni propaganda film koji se fokusira na način na koji komarci mogu preneti malariju. Film prikazuje mladu komaricu koja ulazi u kuću i pije krv zaražene osobe. Nakon toga, ona pije krv zdrave osobe, prenoseći bolest na nju. Ovaj crtani film je deo ratne propagande i edukacije, s ciljem podizanja svesti o malariji i važnosti kontrole komaraca u borbi protiv bolesti. Korišćenje popularnih likova kao što su Sedam patuljaka doprinosi efikasnosti filma, čineći ga zabavnim, ali i edukativnim. Film je bio deo šireg napora da se podstaknu preventivne mere u borbi protiv malarije, posebno u područjima gde je bolest bila raširena.
1944
The Pelican and the Snipe (1944)
Animirani kratki film iz serije Merrie Melodies koji je proizveo Warner Bros. Film je specifičan po tome što se fokusira na humorističnu i pomalo apsurdnu interakciju između dva ptica, pelikana i snipa, u tipičnom stilu slapstick komedije koji je bio karakterističan za Warner Bros animacije tog vremena. Animacija u ovom filmu je vrlo izražena, sa naglaskom na detalje u pokretima i reakcijama likova, što je bio tipičan stil koji je bio omiljen kod publike tog perioda. Iako su glavne postavke jednostavne — interakcija između dve ptice — film koristi ove likove i njihove komične karakteristike da pruži gledateljima zabavu kroz situacije koje uključuju komedije i igru s proporcijama.
The Three Caballeros (1944)
Nastavak filma „Saludos Amigos,“ prati avanture Donalda Ducka u Latinskoj Americi, gde se susreće sa dva nova, nezaboravna lika – Joseom Cariocom, brazilskoj papagaju, i Panchitom Pistolesom, meksičkim pijetlom. Kroz seriju muzikalnih i živopisnih scena, ovaj film istražuje bogatstvo latinskoameričke kulture, muzike i tradicija, dok Donald kreće na zabavne i ponekad haotične avanture sa svojim novim prijateljima, stvarajući time jedinstvenu i veselu kombinaciju komedije, edukacije i kulturne razmene.
Phoney Baloney (1944)
Animirani kratki film koji prati komičnu situaciju između lisice i vrane. Film počinje kada je na snazi nagrada od 5.000 dolara za hvatanje zloglasnog vuka. Dva postera sa potragom za vukom stavljaju se na stabla gde lisica i vrana žive. Kroz seriju komičnih pokušaja i nesrećnih situacija, lisica i vrana postepeno dolaze do policijske stanice, gde im se ukazuje na grešku. Na kraju, oboje shvataju svoju zabludu i odlučuju da se sami kazne zbog svoje greške, što rezultuje još većim komičnim scenama. Ovaj film se odlikuje tipičnim humorom tog perioda, zasnovanim na nesporazumima, slapstick komediji i situacijama u kojima likovi na nespretan način pokušavaju da postignu ciljeve.
Commando Duck (1944)
Animirani kratki film se oslanja na slapstick humor i komediju. Donald, iako nespretan, na kraju uspeva da ispuni svoj zadatak na neobičan i komičan način. „Commando Duck“ je deo niza ratnih filmova koje je Disney producirao tokom Drugog svetskog rata, koristeći humor i likove poput Donalda da doprinese ratnoj propagandi i zabavi, istovremeno šaljući laganu, komičnu poruku o ratnom naporu.
1946
Health for the Americas: The Unseen Enemy (1945)
Edukativni animirani film koji se fokusira na teme javnog zdravlja i prevencije bolesti. Film nudi edukativna rešenja, pokazujući kako ljudi mogu da se zaštite od ovih „nevidljivih neprijatelja“. Objašnjava se važnost higijene, upotrebe zaštite protiv komaraca i drugih preventivnih mera koje mogu pomoći u očuvanju zdravlja. Ovaj crtani film je deo većeg napora za podizanje svesti o javnom zdravlju u Latinskoj Americi i drugim delovima sveta, koristeći animaciju kao način da prenese važne poruke na zabavan i lak za razumevanje način.
1946
Make Mine Music (1946)
Film Walt Disney produkcije koji spaja muziku i animaciju u seriji različitih segmenata, stvarajući jedinstvenu i harmoničnu kombinaciju zvuka i slike. Film se sastoji od deset različitih animiranih priča, svaka inspirisana određenim muzičkim komadom, pokrivajući širok spektar žanrova, od klasične muzike do džez balada, a kroz njega se istražuju raznoliki emotivni tonovi i stilovi animacije, čineći ovaj film bogatim umetničkim delom koje i danas ostavlja utisak na ljubitelje animacije i muzike.
Song of the South (1946)
Dugometražni film Walta Disneya koji kombinuje animaciju sa live-action segmentima, a poznat je po svojim kontroverznim temama, posebno u vezi sa prikazivanjem rasnih i socijalnih odnosa u Americi. Film, koji se temelji na pričama o Br’er Rabbitu, Br’er Foxu i Br’er Bearu, izazvao je brojne kritike zbog svoje idealizovane slike Juga SAD-a i površnog prikaza robovlasničkog društva, zbog čega je danas gotovo potpuno povučen iz javne distribucije. Iako je film bio inovativan u tehničkom smislu, sporne poruke o rasnim odnosima i neosetljivost prema istorijskim činjenicama doveli su do toga da se „Song of the South“ često spominje kao jedan od najsvetskih filmova u istoriji Walt Disney produkcije.
1947
Fun and Fancy Free (1947)
Film je jedan od ranijih Diznijevih pokušaja da ujedini različite priče u jedan projekat, koristeći bogatu paletu animacije, zabavnih likova i veselih pesama koje su i danas omiljene među ljubiteljima Disneyjeve produkcije.
Mickey’s Delayed Date (1947)
Mickey Mouse pokušava da stigne na zakazani sastanak sa Minie. Međutim, tokom puta, Mickey se suočava sa nizom komičnih prepreka i nesreća, uključujući nespretne situacije u saobraćaju i nepredviđene okolnosti koje ga usporavaju. Dok pokušava da stigne na vreme, film se fokusira na slapstick humor, sa puno zabavnih scena i dinamičnih trenutaka. Film je šarmantna i duhovita priča o Mickeyjevoj nespretnoj, ali iskrenoj potrzi da stigne do Minie.
1948
Rabbit Hood (1948)
Ovaj crtani film je deo popularne serije u kojoj je Bugs Bunny bio protagonist u različitim parodijama poznatih priča i likova, a „Rabbit Hood“ je postao jedan od omiljenih i nezaboravnih naslova u Warner Bros. portfoliju.
Melody Time (1948)
Još jedan uspešan pokušaj Disney studija da spoji muziku i animaciju u zabavnu i edukativnu formu, koja je ostala popularna među publikom svih uzrasta. Animirani film koji sledi format segmenta sa muzikom, uključujući priče kao što su „The Legend of Johnny Appleseed.“
Mystery in the Moonlight (1948)
Animirani kratki film koji ima stil koji podseća na popularne radio drame iz 1940-ih. Ovaj crtani film je zabavan primer animacije koja eksperimentisuje sa žanrovima i formama, donoseći zabavu kroz klasične tropove misterije i horora u kombinaciji sa komičnim likovima, tipičnim za Warner Bros. animacije tog vremena.
Mickey Down Under (1948)
Mickey Mouse i Pluto odlaze na putovanje u Australiju. Tokom svog boravka, Mickey istražuje australijsku prirodu, susreće neobične životinje i doživljava razne avanture. Film prikazuje Mickeyjevu radoznalost i snalažljivost dok istražuje egzotične predmete i običaje, uz brojne komične situacije. Sa šarmantnim prikazom australijskog pejzaža i životinja, film je zabavan i veselo ostvarenje sa puno slapstick humora.
1949
Frigid Hare (1949)
Crtani film iz serije Looney Tunes, u kojem se pojavljuje Bugs Bunny, u još jednoj zabavnoj poteri sa svojim starim protivnikom, lovcem Elmerom Fuddom. Ovaj crtani film je jedan od mnogih koji prikazuje humoristički sukob između ova dva lika, uz prepoznatljive situacije, duhovite dijaloge i vizuelne šale, karakteristične za Looney Tunes seriju.
The Adventures of Ichabod and Mr. Toad (1949)
Poslednji film u Diznijevom „package“ formatu, koji se sastoji od dva segmenta – „The Wind in the Willows“ i „The Legend of Sleepy Hollow.“ Ovaj film kombinuje humor, avanturu i misterioznost kroz karakterističnu Diznijevu animaciju i muziku, a svojim dvojnim formatom predstavlja završni deo serije filmova koji su u to vreme kombinovali više priča u jednom filmu, ostavljajući značajan pečat u istoriji animacije.
The Kitten Sitter (1949)
Animirani kratki film koji prati priču o psu po imenu Fido, koji je glup, ali veran, i koji pristaje da čuva mačiće dok je njihova majka van kuće. Međutim, čim ona ode, živahni mačići brzo počinju da priređuju nedaće i Fida dovodi do niza komičnih nesreća. Odličan primer zabavne animacije iz tog perioda, koja kombinuje humor, zabavne likove i jednostavnu, ali efektivnu radnju.
Doggone Tired (1949)
Animirani kratki film u kojem pratimo energičnog psa koji treba da se odmori kako bi bio spreman za lov na zeca koji počinje u zoru. Film se oslanja na klasični slapstick humor i klasičan je primer zabavne animacije, u kojoj se akcija brzo smenjuje, a likovi se suočavaju sa apsurdnim izazovima, pružajući gledateljima mnogo smeha i zabave.
Zaključak
1940-e godine predstavljaju ključnu fazu u razvoju animacije, tokom koje su tehničke inovacije, kreativni eksperimenti i uticaj globalnih događaja promenili lice industrije. Ovi filmovi, od ratnih propagandnih, do umetnički visoko cenjenih, postavili su temelje za dalji napredak i raznovrsnost animiranih filmova u narednim decenijama. Danas, više od osamdeset godina kasnije, animacija koju smo tada gledali u bioskopima i na malim ekranima i dalje ima snažan uticaj na savremeni kulturni pejzaž.
Foto: Reddit
